ادبیات کودک و نوجوان آغشته به فضای سطحی شده است
تاریخ انتشار: ۱۷ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۵۳۶۲۹
«پیکاسو» نقاش بزرگ درس بزرگی به ما داد و گفت بزرگ‌ترین پدیده قرن بیستم ادبیات کودکان و نوجوانان است. آنچه بدیهی است در تمام دنیا ادبیات کودکان و نوجوانان یکی از بنیادترین مباحث اندیشه‌ای و فرهنگی هر کشور است که در سال‌های اخیر بیش از گذشته موردتوجه کشورهای توسعه‌یافته قرارگرفته است.
به گزارش خبرنگار ایمنا، صرف‌نظر از تقسیماتی که برای ادبیات ازنظر محتوا و سایر ابعاد آن قائل شده‌اند، ادبیات را از دیدگاه ماهیت ساختمانی آن، در هیئت دوگانه‌ی ادبیات بزرگ‌سالان و ادبیات کودکان مشاهده می‌کنیم از طرفی اهمیت دادن به ادبیات کودکان و نوجوانان، اهمیت دادن و ارزش بخشیدن به یک آینده روشن برای بشریت است؛ زیرا ادبیات کودکان و نوجوانان زیربنای تحولات ذهنی، فکری، اجتماعی و علمی آینده‌سازان جامعه است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شاید در نگاه اول تعریف دادن از ادبیات کودکان و نوجوانان و با توجه به ماهیت آن آسان به نظر برسد اما وقتی وارد بحث و یا پژوهش روی این پدیده می‌شویم به‌سرعت متوجه می‌شویم که تعریف خود ادبیات بسیار مشکل است، حال اگر به ادبیات پسوندی هم اضافه کنیم و آن را به ادبیات کودک بدل کنیم، کار مشکل‌تر می‌شود. در اینجا سعی می‌کنم خلاصه‌ای از ماهیت و تعریف ادبیات کودکان و نوجوانان را ارائه کنم.
با این تفاسیر هرچند ادبیات کودکان و نوجوانان از اهمیت به سزایی برخوردار است اما آنچه مورد پرسش و نقد است ادبیات کودکان و نوجوانان در دهه‌های اخیر با چه تغییرات و چالش‌هایی روبه‌رو بوده است و مهم‌تر از با روند جهانی‌شدن چه اندازه این حوزه از ادبیات توانسته پاسخگوی کودکان و نوجوانان امروز باشد. به همین جهت به مناسبت هفته ملی کودک گپ و گفتی کوتاه با عرفان نظر آهاری، نویسنده و شاعر حوزه ادبیات کودک و نوجوان داشته‌ایم که ماحصل این گفت‌وگو را در ذیل ازنظر می‌گذرانید.
ادبیات کودک و نوجوان در دوران معاصر دستخوش چه تغییرات و تهدیدهایی شده است؟
ادبیات کودک و نوجوان در دنیای معاصر که شاخصه اصلی آن شتابناک و پر از هیجان بودن است آغشته به فضاهای سطحی شده است، و همین امر باعث شده این حوزه از ادبیات نسبت به سایر حوزه ادبیات، تلاش بیشتری برای تثبیت جایگاه در میان آدم‌هایی که از موضوعات سطحی لذت می‌برند، کند.
در دنیایی که سرعت اولویت اول و مهم بوده و قرار است در کوتاه‌ترین زمان ممکن به نتایج مهم دست پیدا کنیم، فردی حوصله مطالعه عمیق را ندارد، فردی حوصله پیچیدگی‌های فکری را ندارد، فردی حوصله ندارد به سوالات جدی و اساسی زندگی پاسخ بدهد. همه به دنبال آسان‌ترین راه و پیدا کردن جادویی‌ترین راه هستند و همه این‌ها، کار را برای ادبیات سخت می‌کند؛ چون این سرعت، آدم‌ها را بی‌حوصله کرده، شکیبایی و تحمل را از آن‌ها گرفته است و ادبیات یعنی فرصت دادن به خود، ادبیات یعنی تعمق، ادبیات یعنی تفسیر، ادبیات یعنی وقت بگذاریم و به ماجراهای زندگی خودمان، روزها و ماه‌ها بلکه سال‌ها فکر کنیم.
در چنین فضای شتابناک، سطحی و آغشته به ابتذالی، ادبیات کودک و نوجوان زودتر از هر کتاب دیگر و زودتر هر ادبیات دیگر، آسیب می‌بیند. علاوه بر اینکه چالش‌های دیگری هم داریم؛ مثل بحران‌هایی برای کنکور، کتاب‌های تست، کتاب‌های آمادگی امتحان پایان‌ترم که همه آن‌ها فرصت را از کودکان ما می‌گیرد و اولویت‌های زندگی آن‌ها را تغییر می‌دهد.
کودکانی که از ۲۴ ساعت فرصت خود در طول شبانه‌روز، باید حداقل ۱۲ ساعت از وقت گران‌بهای خود را صرف مطالعه کتاب‌های درسی و زدن تست‌های کتاب‌های کنکور کنند، شاید دیگر فرصتش را نداشته باشند که بخواهند ادبیات کودک و نوجوان واقعی را مطالعه کنند. خانواده‌ها هم شاید این فرصت را به بچه‌های خود ندهند، مدارس هم شاید این امکان را فراهم نکنند و این‌یک تهدید بزرگ برای فضای ادبی کودک و نوجوان کشور است.
علاوه بر این موارد، چالش‌ها و تهدیدات بزرگی مثل بحران کاغذ در کشور ما و قیمت بالای کتاب هم باعث شده که کتاب‌ها به سمت کیفیت پایین‌تری برود، کتاب‌های خوب کمتر تولید شود و ناشران کمتر با دست‌ودل‌بازی بخواهند کتاب چاپ کنند. شمار پایین کتاب‌ها سهم کمتری برای کودکان در نظر می‌گیرد و مجموع همه این اتفاقات و چالش‌های اقتصادی و آنچه دارد سبد معیشتی خانواده‌ها رقم می‌زند، درنهایت باعث می‌شود که کمترین سهم به کتاب و ادبیات کودک و نوجوان برسد. همه این موارد آسیب‌های جبران‌پذیری به نسل کودک و نوجوان ما می‌زند آسیب‌هایی که تبعات آن را باید در دهه‌های بعدی شاهد باشیم.
ادبیات کودک و نوجوان کشور ما بیشتر نیاز دارد به چه مفاهیمی بپردازد؟
ادبیات کودک و نوجوان در کشور دچار سطحی‌نگری شده است و نیاز است این حوزه از ادبیات عمق بیشتری داشته و بیشتر به مفاهیم انسانی بپردازد، از طرفی جامعه ما در آن شاخص خشونت بالا است؛ جامعه‌ای که به لطافت، شفقت و مدارای یکدیگر احتیاج دارد. این مفاهیم اساسی می‌تواند از طریق ادبیات به کودکان آموزش داده شود. درعین‌حال نباید فکر کنیم که مخاطب کم‌سن‌وسال ما توان فهمیدن مفاهیم اساسی ما را ندارد.
ما می‌توانیم از جدی‌ترین موضوعات و معقولات با کودکان صحبت کنیم. اگر می‌خواهیم یک جامعه مدرن برخاسته از مفاهیم مدنی داشته باشیم که در آنجا آدم‌ها اصول اخلاقی و اصول شهروندی را بلد باشند، می‌توانیم از بستر ادبیات استفاده کنیم و از این طریق، خیلی از موضوعاتی که می‌خواهیم به کودکان یاد بدهیم به شکل غیرمستقیم به آن‌ها آموزش داده شود. اگر انتظار داریم جامعه فردای ایران، جامعه اخلاقی‌تر، انسانی‌تر و آرام‌تری باشد بازهم ادبیات می‌تواند یک‌راه حل باشد. ادبیات می‌تواند یک بستر مهم برای فهماندن همه این مفاهیم باشد؛ بستری قابل‌اعتماد که در جان، دل و روح نوجوان می‌نشیند و در اندیشه آن بارور می‌شود.
علت اهمیت ادبیات کودک و نوجوان نسبت به ادبیات بزرگ‌سالان چیست؟
با توجه به قید کودک و نوجوان که برای آن لحاظ می‌شود، باید مناسب مخاطب فرضی خود باشد؛ یعنی اگر برای کودک است به‌طورقطع دایره واژگان، شکل جملات، نحوه دستور زبان، محتوا و زاویه‌ای که آن محتوا برای کودک ارائه می‌شود حساسیت خاصی دارد و درباره نوجوان هم در درجات دیگر همه این‌ها نسبت به آن چیزی که به‌طور عام برای ادبیات عام نوشته می‌شود و می‌تواند برای بزرگ‌سالان باشد فرق خواهد داشت.
به همین دلیل ادبیات کودک و نوجوان به لحاظ زبان، محتوا، صور خیال، آرایه‌های ادبی و جنبه‌های اخلاقی و آموزشی نسبت به ادبیات عام و بزرگ‌سال حساسیت‌های بیشتری را می‌طلبد.
بنا به گفته منتقدین حوزه کتاب، ادبیات کودکان نسبت به سایر حوزه‌های ادبیات تغییرات فراوانی در دهه‌های اخیر داشته است، علت این تغییرات در چیست؟
کودکان که در این دنیا زندگی می‌کنند با مناسبت‌های جدید دنیا ارتباط برقرار می‌کنند. مطالبات، توقع‌ها و نیازهای آن روزبه‌روز نه‌تنها نسبت به کودکان و نوجوانان دهه‌های قبل، بلکه سده‌های قبل در حال تغییر است و این طبیعی است که ادبیاتشان هم‌تغییر کند، زیرا قرار است بخشی از نیازهای متفاوت و امروزی آنان با این ادبیات پاسخ داده شود. اینکه در کشور ما این تغییرات در ادبیات با همان سرعتی که در حقیقت جهان اتفاق می‌افتد توانسته عملی شود یا خیر، بحث دیگری است.
البته نمی‌توانیم بگوییم تمام اتفاقاتی که در دنیای امروز در حال رخ دادن است با همان شتاب و سرعت هم در کتاب‌ها اتفاق می‌افتد. به‌هرحال نویسنده‌ها متعلق به نسل‌های قبلی هستند و نمی‌توانند پای به‌پای اتفاقات جهان امروز، با کودک و نوجوان امروز راه بیایند و ادبیات امروز به‌طور حتم گام‌هایی از ماجراهای امروز عقب‌تر است اما طبیعی است که باید تغییر پیدا کند.
انسان در هر زمان و مکان و عصر و دوره تاریخی، با همه پیشرفت‌ها و همه چالش‌ها و با همه فن‌آوری و نوآوری‌ها همچنان انسان است؛ انسانی که هزاره‌ها را پشت سر گذاشته و نیازهایی دارد که به‌شدت ازلی و ابدی است و مناسبات روزمره نمی‌تواند تغییر اساسی در آن نیازها ایجاد کند. ادبیات تغییر پیدا می‌کند اما یکجاهایی هم نمی‌تواند و نباید تغییر کند زیرا درواقع باید پاسخگوی نیازهای اصلی باشد که با تغییرات روزمره جهان همچنان در جای خود باقی هستند.
جایگاه کنونی ادبیات کودک و نوجوان ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
برای ارزیابی باید تمامی کتاب‌ها مطالعه و شاخص‌های مختلف و تفاوت‌های آن نسبت به دهه‌های گذشته بررسی شود تا متوجه هستیم چه اتفاقاتی ازلحاظ کیفیت و کمیت برای آن افتاده است اما درعین‌حال فکر می‌کنم در هر دورهای، کارهای خوبی تولید می‌شود و این به معنا این نیست که بهترین دوره گذشته بوده و اثر طلایی در آن دوره وجود داشته است. عصر طلایی هیچ‌وقت وجود نداشته و همیشه فرصت هست که کتاب‌هایی بهتر از این هم تولید شود کما اینکه اکنون نیز کتاب‌های خوبی وجود دارد.
تنها آسیب بزرگی که می‌توان بر گفتن آن اصرار ورزید، بحث نشریات کودک و نوجوان است که به دلایل مختلف، چه به لحاظ اینکه دوره و زمان نشریات کاغذی حتی برای بزرگ‌سالان هم به‌نوعی کم‌رنگ شده، برای کودک و نوجوان بیشتر کم‌رنگ شده و شاید هم در دورهای قبلی و در دهه ۷۰ ما شاهد نشریات بیشتری برای کودک و نوجوان بودیم که آن‌ها را برای ادبیات مختص خودشان آماده می‌کرد.
کودکان در آن دوره می‌توانستند مشارکت بیشتری در فضای نوشتن چه به‌عنوان مخاطب چه به‌عنوان نوجوان در قالب خبرنگار یا نوجوانان نوقلم داشته باشند و این فضا به‌نوعی اکنون برای بچه‌ها کمتر شده که یک آسیب است. در حوزه کتاب اما به‌هرحال در حال تجربه اتفاقات رو به جلویی هستیم و چندان به آن بدبین نیستم.
سخن آخر؟
ادبیات می‌تواند دریچه‌ها و پنجره‌های بیشتری برای شناخت و فهم بیشتر زندگی و زیستن به کودکان بدهد و آن‌ها را برای زندگی در ساحت بزرگ‌سالی آماده کند.می‌توان گفت که ادبیات بستری مناسب برای آموزاندن اصول واقعی انسان بودن، محورهای اخلاقی و این مسئله است که «چگونه باید با مفاهیمِ بودن کنار بیاییم؟» به نظر من، ادبیات کودک و نوجوان محمل مهمی است که می‌تواند فلسفه وجود را به بچه‌ها آموزش بدهد؛ به‌هرحال هر آدمی به فلسفه‌ای در زندگی خود نیاز دارد و به کتابچه راهنمایی، که بر مبنای آن و بر مبنای قانون اساسی کتاب وجودش رفتار و عمل کند و هر وقت هم نیاز داشت به آن رجوع کند.
ادبیات کودک و نوجوان باید بچه‌ها را برای زندگی واقعی مهیا کند و به آن‌ها مهارت زیستن را یاد بدهد؛ مفاهیم مهمی که هر آدمی به ناگزیر با آن‌ها روبه‌رو خواهد شد مفاهیمی مثل «از دست دادن». یک کودک ممکن است اسباب‌بازی‌اش را گم کند، دوستش با او قهر کند. همه این موارد مفهوم «از دست دادن» را به همراه دارد و یک کودک باید بداند با چالش و بحرانی مثل این چگونه باید کنار بیاید. این و ده‌ها مسئله شبیه این، که تا بزرگ‌سالی با آدم‌ها راه می‌آید و تبدیل می‌شود به موضوعات اصلی زندگی آدم مثل عشق‌ها، خیانت‌ها و تنهایی‌ها. اینکه یک آدم، آدم توانمندی باشد و بتواند فرازوفرودهای زندگی را تحمل کند، برای او به وجود نمی‌آید مگر اینکه از کودکی مطالعه کند، بفهمد و تمرینش کند.
گفت‌وگو: از کورش دیباج دبیر سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری ایمنا
کد خبر 610649منبع: ایمنا
کلیدواژه: ادبیات کودک و نوجوان آسیب شناسی ادبیات کودک و نوجوان وضعیت ادبیات کودک و نوجوان شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق ادبیات کودکان و نوجوانان ادبیات کودک و نوجوان برای ادبیات ادبیات یعنی بزرگ سالان برای کودک چالش ها کتاب ها آدم ها بچه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۵۳۶۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۲ مطالبه مهم رهبر معظم انقلاب در نمایشگاه کتاب سال گذشته/ نکاتی که نیازمند توجه جدی است
به گزارش قدس آنلاین، نکته قابل توجه این بازدید، مدت زمان نسبتاً طولانی آن و نکاتی بود که پس از بازدید درباره آن صحبت کردند و همین موضوع به وضوح نشان داد ایشان تا چه اندازه نسبت به کتاب و صنعت نشر دغدغه دارند و امر کتاب‌خوانی تا چه اندازه مهم و حیاتی است.
آیت‌الله خامنه‌ای در این بازدید، اولویت‌های حوزه نشر و کتاب را برای مسئولان فرهنگی بیان و بر نکاتی تأکید کردند که نیازمند توجه جدی است.
مطالبه اول؛ حل معضل گرانی کتاب
گرانی کاغذ نکته‌ای بود که ایشان در مورد آن گلایه داشتند و از مسئولان خواستند توجه ویژه‌ای به مسئله تولید کاغذ داشته باشند تا با تولید انبوه کاغذ، قیمت بالای کتاب شکسته شود و با ارزان شدن کاغذ، خانواده‌ها بتوانند با دغدغه کمتری کتاب تهیه کنند و کتاب کالایی شود برای همه و در دسترس همه.
اگرچه در آذر ماه سال گذشته جشن خودکفایی تولید کاغذ ایرانی با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ساری برگزار شد و کارخانه تولید چوب و کاغذ استان مازندران با تولید ۳۰ هزار تن کاغذ توانست در کاغذ دانش‌آموزی و کتاب‌های درسی به خودکفایی برسد اما این کارخانه فقط کاغذ مورد نیاز کتاب‌های درسی را تأمین می‌کند. البته خود وزیر ارشاد در آبان سال گذشته با حضور در یک برنامه تلویزیونی اذعان کرد تولیدات فعلی جوابگوی نیاز کشور نیست و خبر داد چند مجموعه جدید کاغذ در حال راه‌اندازی است. بر اساس گفته‌های وزیر برای تأمین کاغذ مورد نیاز ناشران که نتیجه آن به ارزانی کتاب ختم شود هنوز فاصله جدی وجود دارد.
قیمت بالای کتاب در سی و پنجمین دوره نمایشگاه کتاب تهران هم نشان می‌دهد تا محقق شدن مطالبه رهبر معظم انقلاب مبنی بر توجه به گرانی کتاب راه طولانی در پیش است. شاید تخفیف‌ها و بن‌های کتاب علاجی موقتی باشد تا مخاطب علاقه‌مند بتواند در نمایشگاه حاضر شود و از فهرست بلندبالایی که برای خرید دارد دو یا سه کتاب تهیه کند اما آنچه مسلم است کتاب هم مانند همه کالاهای دیگر گران شده و مثل کالاهای دیگر ارزان نخواهد شد و افراد کتابخوان باید به فکر تدبیری دیگر برای خرید کتاب باشند.
اما در نهایت صنعتی که از راه فروش کتاب ارتزاق می‌کند و نیاز به خریداران جدی دارد اگر مخاطبی نداشته باشد باید چه ترفندی برای بازگشت سرمایه‌اش داشته باشد؟
پرسش اینجاست که وزارت ارشاد غیر از قول افتتاح کارخانه کاغذ برای این گرانی‌ها چه برنامه‌ای داشته است؟ چه تسهیلاتی در نظر گرفته است؟ زمانی در دولت گذشته وقتی قیمت کاغذ به جایی رسید که ناشران برای چاپ کتاب‌هایشان دچار مشکل شدند و نمی‌توانستند کتاب چاپ کنند، دولت به کمک آمد و براساس کاری که ناشر انجام می‌داد و تعداد کتاب‌هایی که منتشر می‌کرد، کاغذ به ناشران داده شد و همین کار کمک‌کننده بود تا ناشران کمی روی پای خودشان بایستند و بتوانند از آن تنگنا خودشان را عبور دهند. در ابتدای این دولت هم قرار بود این اتفاق بیفتد و چند ماهی هم انجام گرفت اما ادامه‌دار نبود.
مطالبه دوم؛ توجه به کتاب‌های کودک
رهبر معظم انقلاب سال گذشته در جریان بازدید از نمایشگاه کتاب از غرفه‌های کودک و نوجوان هم دیدار کردند و از همه ناشران درباره روند فعالیت‌هایشان در حوزه کودک و نوجوان سؤال پرسیدند.
ایشان پس از بازدید از این غرفه‌ها خیلی صریح به غلبه ترجمه بر تألیف در حوزه کودک و نوجوان اشاره و بیان کردند: «کتاب‌های کودک و نوجوان نیازمند توجه و مایه نگرانی است. برای جذب کودکان و نوجوانان هر چقدر می‌توانید از لحاظ کمیت و کیفیت کار کنید. هنوز داستان‌های خارجی مربوط به کودک غلبه دارد که عیب بزرگی است».
غلبه ترجمه بر تألیف در نشر کودک و نوجوان ایران داستانی طولانی است که دلایل بسیاری دارد. بارها نظر نویسندگان و مترجمان در این خصوص پرسیده شده و جامعه ادبی به خصوص نویسندگان حوزه کودک و نوجوان راهکارهایی برای توجه به تألیفات نویسندگان ایرانی ارائه داده‌اند که بخشی از آن‌ها با جریان‌سازی از سوی یک قوه عاقله و توانمند، عملی و شدنی است.
اما مهم‌ترین مسئله برای عدم تحقق رؤیای نویسنده ایرانی، مسائل مالی است. تولید کتاب‌های کودک با توجه به هزینه‌های تصویرگری، طراحی جلد و زیبایی‌های بصری که این آثار باید داشته باشد تا برای مخاطبش جذاب باشد، گران است و ناشر برای کم کردن هزینه‌ها مجبور است به ترجمه روی آورد تا فقط هزینه مترجم داشته باشد و خیالش از هزینه‌های دیگر راحت باشد.
داستان صنعت نشر ایران به ویژه در حوزه کتاب کودک داستانی پر آب چشم است!
بر پایه آمار سایت خانه کتاب و ادبیات ایران، در سال ۱۴۰۲، ۱۱۳ هزار و ۱۷۰ عنوان در موضوعات مختلف به چاپ رسیده که بیشترین عنوان مربوط به کتاب‌های حوزه کودک و نوجوان بوده اما سهم زیادی از این آمار متعلق به کتاب‌های ترجمه است. تولید انبوه نشان از تقاضا دارد و اینکه کتاب کودک خوانده می‌شود اما همواره مورد بی‌مهری قرار گرفته است.
بی‌توجهی به افق وسیع اقتصاد نشر
خلاصه سخن آنکه صنعت نشر صنعتی است که در همه ابعاد آن نیاز به حمایت‌های جدی نهادهای دولتی دارد. شاید برای مدیران فرهنگی، کسب درآمد میلیاردی از بیلبوردهای تبلیغاتی نمایشگاه کتاب کفایت کند و پیش رویشان افق وسیع‌تری از اقتصاد نشر مطرح نباشد اما این بخش از حوزه فرهنگ واجد ارزش‌های مهم اقتصادی است که در دیگر نقاط دنیا به آن نگاه ویژه‌ای دارند. آمارها نشان می‌دهد درآمد جهانی صنعت کتاب تا پایان سال ۲۰۲۳ عدد ۸۲.۳ میلیارد دلار بوده که این امر حکایت از رشد ۲.۷ میلیارد دلاری بازار کتاب نسبت به سال ۲۰۲۲ دارد. با توجه به روند ترسیم شده پس از سال ۲۰۲۳، همواره شاهد افزایش درآمد جهانی صنعت کتاب خواهیم بود و در مدت چهار ساله ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۷، در مجموع ۳.۶ میلیارد دلار افزایش درآمد را شاهد خواهیم بود.
رضا زرندی رییس کل دادگستری استان خراسان رضوی شد